Relais aansluiten

Een relais integreren in elektrische installaties is tegenwoordig nauwelijks weg te denken. Relais bieden flexibiliteit, veiligheid en de mogelijkheid om systemen in woningen te automatiseren. Met een relais is het mogelijk om een stroomcircuit aan te sturen, ze worden toegepast in de groepenkast. Een relais wordt ook wel een magneetschakelaar genoemd. In dit kennisbank artikel wordt toegelicht hoe een relais werkt en hoe je dit kunt aansluiten.

Hoe werkt een relais?

Een relais werkt als een schakelaar en is een elektromechanisch component. Een relais is een spoel met een anker en één of meer schakelcontacten. Wanneer er spanning op de spoel komt ontstaat er een magnetisch veld. Dit magnetisch veld trekt het anker aan, dit zorgt ervoor dat de schakelcontacten geopend of gesloten worden. Dit schakelen gebeurt volledig automatisch. Met een magneetschakelaar is het mogelijk om door middel van een klein stroomcircuit een (veel) groter circuit te schakelen. Denk hierbij aan een relais met een 24V signaal dat een apparaat kan inschakelen van 230V of zelfs 400V. Door deze mogelijkheid is een relais te gebruiken voor besturingssystemen, alarmsystemen, verlichtingsinstallaties, domotica of industriële machines.

Relais nodig? Klik hier


Waarom een relais gebruiken?
Waarom je een relais in een groepenkast kunt gebruiken wordt hieronder toegelicht:
- Automatisch systemen schakelen:
Magneetschakelaars kunnen energieverbruikers op basis van tijd of sensorwaarde schakelen. Denk hierbij aan buitenverlichting, ventilatie of verwarming die reageert op een bewegingssensor, een tijdschakelaar of een domoticasysteem.

- Slim schakelen:
Het is mogelijk om met relais automatisch zonnepanelen, warmtepompen of boilers te schakelen. Er is te kiezen om bij voldoende zonneproductie een relais aan te sturen. Dan kan bijvoorbeeld een warmtepomp ingeschakeld worden, waardoor de opgewekte energie efficiënt wordt benut.

- Laadbeheer van elektrische voertuigen:
Met een relais kan geregeld worden om het laden van elektrische voertuigen (tijdelijk) te onderbreken. Dit kan verstandig zijn wanneer er een beperkte netcapaciteit aanwezig is.

- Noodschakelingen of uitschakelbeveiliging:
Een relais kan nodig zijn voor het automatisch afschakelen van een belasting. In combinatie met overbelastingsbeveiligingen is het mogelijk om de belasting af te schakelen wanneer dit nodig is. Afschakelen kan nodig zijn bij een oververhitting of lekstroom.

Aandachtspunten relais aansluiten

Een relais aansluiten op de verkeerde manier kan kan leiden tot schade of onveilige situaties. 

Veelvoorkomende fouten ten aanzien van een magneetschakelaar aansluiten zijn hieronder weergegeven:
- Toepassen van de verkeerde spoelspanning, bijvoorbeeld 230V op een 24V relais
- Bij DC-relais de verkeerde polarisatie gebruiken
- De NC en NO contacten verwarren of verkeerd gebruiken
- Verkeerde bedrading gebruiken voor het te schakelen vermogen
- Buiten de gespecificeerde omgevingstemperatuur het relais toepassen

Relais aansluiten

Een relais aansluiten moet op de juiste manier gebeuren. Hoe je dit moet doen, wordt door middel van het onderstaande stappenplan toegelicht.

Stappenplan relais aansluiten
Stap 1: Voorbereiding
Controleer de technische specificaties van het relais. Haal informatie over het relais zoals het schakelvermogen, spoelspanning en de aansluitmethode uit de datasheet van de fabrikant.

Stap 2: Spanningsloos maken
Het is belangrijk dat de gehele groepenkast spanningsvrij wordt gemaakt, dit doe je door de hoofdschakelaarom te zetten.

Stap 3: Relais monteren
Zorg dat je het relais op een DIN-rail in de groepenkast plaatst. Het relais moet goed bereikbaar zijn en niet in de weg zitten van andere componenten.
Let op: Een relais kan een vergrendeling of borgclip bevatten.

Relais aansluiten
Het aansluiten kan per merk of type relais verschillen. Gebruik de datasheet van de fabrikant om de relais aan te sluiten.

Stap 4: Spoel aansluiten
Sluit de stuurspanning aan op A1 en A2. Het is belangrijk dat de kabels goed in de aansluitklemmen vastzitten. Wanneer je flexibele draden gaat aansluiten, dien je hiervoor adereindhulzen te gebruiken.
Let op: Bij DC-spanning, zoals 12V of 24V DC, is de polariteit belangrijk.

Stap 5: Schakelcontacten aansluiten
Sluit op de schakelcontacten van het relais het aan te sluiten vermogen aan. Controleer hoe de schakelcontacten aangesloten worden. Hoe je de relais moet aansluiten is aangegeven in de handleiding of op de magneetschakelaar zelf.
Let op: Gebruik de juiste bekabeling om de relais aan te sluiten.

Wanneer in de groepenkast meerdere relais naast elkaar worden geplaatst, moet je gebruikmaken van een afstandhouder. Deze zorgt ervoor dat de spoelen elkaar niet beïnvloeden.

Relais testen
Stap 6: Relais testen en controleren
Het relais aansluiten is klaar. De spanning mag weer worden ingeschakeld. Controleer of het relais naar behoren werkt. De belasting moet correct worden geschakeld zonder storingen.

Stap 7: Afwerking
Zorg ervoor dat de draden gelabeld zijn, dit maakt het eenvoudiger om later te weten hoe het relais is aangesloten. Werk de aansluitdraden netjes weg.

Veiligheid en regelgeving

Wanneer een relais in een groepenkast wordt aangesloten, gelden strikte normen. De werkzaamheden en het aansluiten dienen altijd conform de NEN1010 en NEN-EN-IEC 61439 te gaan. Daarnaast moet de installateur altijd relais gebruiken met een CE-markering, KEMA-KEUR of VDE keurmerk.


De perilex wandcontactdoos en stekker is nu klaar voor gebruik. Heb je vragen over de benodigde materialen of wens je graag meer informatie over deze klus? Neem dan contact op via 088 - 51 11 600 of stuur een e-mail naar [email protected]. Wij helpen je graag verder.